Kapliczki,
figurki świętych i krzyże przydrożne na stałe zrosły się z
polskim krajobrazem. Jedne, okazałe stoją przy kościołach i w centrum
wsi lub miasta, inne- najczęściej skromniejsze -zdobią polne drogi,
leśne
dukty i polany. Są nie tylko pomnikami sakralnej kultury, ale też
pamiątką wydarzeń wpisanych w historię miejsc, w których stoją oraz
pamiątką po przodkach, którzy je stawiali. Ich stan zachowania jest
bardzo różny. W większości są one pielęgnowane, malowane, ozdabiane
kwiatami przez mieszkańców. Zdarza się jednak, że bez profesjonalnych
prac konserwatorskich uratowanie konkretnego obiektu jest niemożliwe.
Opisywana kapliczka jest właśnie przykładem tego typu obiektu. Jej
najstarsze zachowane zdjęcie pochodzi z przed 1970 roku.
Jest to przydrożna, drewniana, słupowa kapliczka stojąca przy
wjeździe do wsi Rumoka w pobliżu rzeczki Stawnica, w gminie Glinojeck w powiecie ciechanowskim. Pochodzi prawdopodobnie z pierwszej połowy XIX wieku. Wykonana została z pnia sosnowego, z wydrążoną
w górnej części, nieco szerszą od średnicy słupa, sklepioną półkoliście niszą zwieńczoną
rodzajem czterospadowego dachu z romboidalną formą na szczycie, stanowiącą ochronę
dla umieszczonej w niej skromnej, lipowej rzeźby św. Jana Nepomucena.
Św. Jan Nepomucen
Święty
Jan Nepomucen jest patronem dobrej spowiedzi, spowiedników
i penitentów. Jest także patronem chroniącym przed powodziami
i wzburzonymi wodami, a także patronem mostów, przepraw, życia
rodzinnego. Według tradycji ludowej jest świętym, który chroni również
pola i zasiewy zarówno przed powodzią, jak i suszą. Z tego powodu figury
św. Jana Nepomucena spotyka się nie tylko przy mostach i rzekach, ale
i w okolicy skrzyżowań dróg, a także na placach publicznych i przy
kościołach.
Opisywany obiekt reprezentuje typ podobny
do kapliczek z powiatu
sokólskiego, Kalinówki Kościelnej, Suchowoli, Zastocza i Peńskiego
(wszystkie w
muzeach lub kolekcjach). Kapliczka przetrwała do naszych czasów. w
bardzo złym stanie, straciła też iglicę
wieńczącą W 2010 roku figura wypadła na ziemię i została zabrana do domu
właściciela działki, a potem przekazana do Urzędu Miasta i Gminy w Glinojecku. Był to
skutek interwencji miejscowego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. Przy okazji
remontu drogi zmieniono status działki i opiekę nad obiektem przejęła gmina. W
2011 roku kapliczka uległa złamaniu u podstawy i została zdeponowana na podwórku
sołtysa wsi Rumoka.
W 2012 roku z inicjatywy Urzędu Miasta i Gminy w Glinojecku, dzięki dofinansowaniu uzyskanemu z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego
w Warszawie, zostały przeprowadzone przez naszą Pracownię kompleksowe prace konserwatorskie, zakończone montażem kapliczki w jej pierwotnym miejscu.
Na poniższych fotografiach prezentujemy przebieg tych prac.
|
Kapliczka w 2006 roku |
|
Transport kapliczki do Bieżunia |
|
|
|
|
Rzeźba św. Jana Nepomucena przed konserwacją | |
|
|
| |
Kapliczka przed konserwacją |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przygotowanie betonowego fundamentu i metalowych prowadnic | | | |
|
|
|
Konserwacja cokołu (uzupełnianie ubytków) |
|
Rekonstrukcja iglicy wieńczącej kapliczkę |
|
|
|
Kapliczka z rzeźbą po konserwacji w pracowni |
|
|
Rzeźba po konserwacji |
|
Montaż kapliczki w pierwotnym miejscu |
|
|
Kapliczka po konserwacji |
|
Dzięki wspólnemu i zgodnemu działaniu mieszkańców wsi, władz samorządowych, służb konserwatorskich i naszemu skromnemu udziałowi udało się uratować bardzo cenny obiekt. Zachęcamy włodarzy innych samorządów, proboszczów, organizacje pozarządowe do aplikowania o środki finansowe na renowację podobnych zabytków. Pomimo dość rozbudowanych procedur , są one jednak do przejścia, a w efekcie końcowym satysfakcja gwarantowana.
Dobra robota, oby więcej takich inicjatyw!
OdpowiedzUsuńBrawo! Wybieram się latem do Rumoki, by obejrzeć i sfotografować kapliczkę, jednak miałam pewne obawy, czy jeszcze tam stoi. Świetna robota.
OdpowiedzUsuńJeżeli sfotografował pan kapliczkę w Rumoce proszę o kontakt: plfotoart.com
Usuń